Czy obowiązek alimentacyjny ustaje po 18 roku życia?

Dzisiejszy artykuł będzie poświęcony zagadnieniu świadczeń alimentacyjnych względem dzieci. Obowiązek alimentacyjny w stosunku do dzieci najczęściej jest kojarzony z sytuacją, w której to jeden z rodziców świadczy określoną sumę pieniędzy na rzecz dziecka, kiedy to rodzice nie wychowują dziecka wspólnie. Podstawa tego obowiązku jest dosyć jasna i zrozumiała, jeżeli chodzi o dzieci, które nie ukończyły 18 roku życia. Jak zatem kształtuje się kwestia alimentacyjna w stosunku do dzieci pełnoletnich?

Podstawą prawną świadczenia alimentacyjnego w stosunku do dzieci jest art. 133 § 1 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (zwany dalej k.r.o.), który to stanowi, że rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie. Istotny jest również § 2 cytowanego art. 133 k.r.o., który wskazuje na uprawnienie do świadczeń alimentacyjnych, osób znajdujących się w niedostatku. Warto zaznaczyć również, że zgodnie z art. 135 § 2 k.r.o. obowiązek alimentacyjny względem dzieci może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionego.

Zgodnie z art. 133 § 3 k.r.o., rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego w przypadku gdy świadczenie jest związane z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się. Dodatkowym ograniczeniem uprawnień do dochodzenia alimentów przez dziecko pełnoletnie jest norma prawna zawarta w art. 144¹ k.r.o., wskazująca możliwość uchylenia się w przypadku sprzeczności zobowiązania alimentacyjnego z zasadami współżycia społecznego.

Podsumowując: pełnoletnie dziecko może dochodzić od swoich rodziców alimentów w sytuacji, gdy np. studiuje lub uczy się i nie jest w stanie podjąć pracy, która pozwalałaby mu na samodzielne utrzymanie się. Nie stanowi to jednak samodzielnej przesłanki, gdyż sąd bierze pod uwagę całokształt stanu faktycznego każdej sprawy. Sąd może oddalić powództwo np. ze względu na „rażąco niewłaściwe postępowanie osoby uprawnionej do alimentów, budzące powszechną dezaprobatę” co stanowi sprzeczność z zasadami współżycia społecznego – por. wyrok Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 22 września 2014 r. sygn. akt II Ca 507/14.